Biển số xe còn có tên gọi chính xác là biển kiểm soát xe cơ giới, được gắn ở đuôi xe mô tô hoặc đầu xe/đuôi xe ô tô. Riêng đối với xe trên 9 chỗ thì bắt buộc chủ xe phải kẻ/dán decal biển số xe thêm ở thành sau và hai bên thành xe.
Biển số xe dân sự được cơ quan Công an cấp khi mua xe mới hoặc chuyển nhượng xe để có thể quản lý phương tiện cơ giới tham gia giao thông. Trong khi đó, biển số xe phục vụ trong lĩnh vực quân sự sẽ do Bộ Quốc phòng cấp.
Các biển số xe ở Việt Nam có hình dạng chữ nhật, hoặc hơi vuông. Những ký tự chữ số, chữ cái in trên biển số xe và cả màu sắc của các biển số xe đều có ý nghĩa khác nhau, nó thể hiện mã vùng đăng ký của phương tiện và mục đích sử dụng. Dựa trên các ký tự in trên biển số xe, bạn có thể tra cứu và xác định được danh tính chủ sở hữu phương tiện đó. Đặc biệt, trên biển số xe của các tỉnh còn in hình Quốc huy Việt Nam dập nổi.
Về kích thước, biển số xe máy các tỉnh (mô tô) có chiều cao 14 cm và chiều dài 19 cm. Trong khi đó, biển số xe ô tô các tỉnh có 2 loại: 1 loại dài có chiều cao 11 cm, chiều dài 47 cm và 1 loại ngắn có chiều cao 20 cm, chiều dài 28 cm.
Khám phá ý nghĩa từng ký tự trên biển số xe
Lấy ví dụ cụ thể đối với biển số xe 29Z-011.123, thì ý nghĩa từng ký tự trên biển số xe của các tỉnh như sau:
Hai số đầu (29): Ký hiệu tỉnh, thành đăng ký xe. Trong trường hợp trên biển số xe này đăng ký tại Hà Nội.
Ký tự chữ cái tiếp theo (Z): Seri biển số xe đăng ký, bao gồm các chữ cái từ A – Z và có thể thêm số từ 1 – 9. Ví dụ, 30V1-111.089
Dãy số cuối (011.123): Thứ tự đăng ký xe, gồm 5 chữ số, từ 000.01 đến 999.99.
Màu sắc của biển số xe
Màu sắc của biển/bảng số xe các tỉnh có ý nghĩa phân loại xe, ví dụ như xe dân sự (cá nhân, doanh nghiệp), xe dành cho quân sự hay xe dành cho cơ quan hành chính sự nghiệp. Hiện tại, màu sắc của biển số xe bao gồm các loại như sau:
Biển số xe chữ màu đen, nền trắng dành cho xe của cá nhân, doanh nghiệp.
Biển số xe chữ màu trắng, nền xanh dương dành cho xe của cơ quan hành chính sự nghiệp, trực thuộc cơ quan Trung ương thì đầu biển số là 80.
Biển số xe chữ màu trắng, nền vàng dành cho xe thuộc Bộ tư lệnh Biên phòng.
Biển số xe chữ màu trắng, nền đỏ dành cho xe quân đội, xe của doanh nghiệp quân đội.
Biển số xe chữ màu đen, nền vàng dành cho xe cơ giới chuyên dụng làm công trình.
Có được đổi biển số xe?
Trong trường hợp không “bốc” được biển số đẹp hay biển số ưng ý, rất nhiều người có ý định muốn thay đổi biển số khác. Tuy nhiên, theo quy định của khoản 2 Điều 14 của Thông tư 15/2014/TT-BCA, chủ xe cơ giới chỉ được cấp đổi lại biển số xe trong 3 trường hợp, bao gồm:
Biển số xe bị mờ
Biển số xe bị gãy
Biển số xe bị hỏng, biến dạng
Ngoài ra, bên cạnh việc vệ sinh xe, chủ xe cũng nên chú ý vệ sinh biển số xe sạch sẽ. Nếu trong trường hợp biển số xe bị cong vênh, mờ… mà vẫn lưu thông, chủ xe sẽ bị phạt theo quy định của Nghị định số 171/2013/NĐ-CP với mức phạt như sau:
Ô tô: 800 nghìn – 1 triệu đồng (Điều 16, khoản 3c)
Xe máy: 80 – 100 nghìn đồng (Điều 17, khoản 1b)
Danh sách biển số xe 63 tỉnh, thành phố ở Việt Nam hiện nay
Biển số xe của các tỉnh, thành phố ở Việt Nam được quy định tại Phụ lục số 02 về Ký hiệu biển số xe ô tô – mô tô trong nước và Thông tư số 15/2014/TT-BCA. Theo đó, biển số xe các tỉnh, thành có mã số ký hiệu khác nhau, tương tự như số điện thoại cố định ở các địa phương có mã vùng riêng theo quy định. Dựa vào mã ký hiệu này mà chúng ta có thể nhận diện được biển số xe đó thuộc tỉnh, thành nào. Hiện tại biển số xe dân sự của tất cả các tỉnh, thành phố ở nước ta được đánh số từ 11 – 99.
Trong đó, biển số xe có 2 mã số đầu là 80 do Cục Cảnh sát Giao thông đường bộ, đường sắt (C67) thuộc Bộ Công an, cấp cho các cơ quan Trung ương hoặc trực thuộc Trung ương quản lý, cụ thể như sau:
Các ban của Trung ương Đảng
Văn phòng Chủ tịch nước
Văn phòng Quốc hội
Văn phòng Chính phủ
Bộ Công an
Xe phục vụ các uỷ viên Trung ương Đảng công tác tại Hà Nội và các thành viên Chính phủ
Bộ Ngoại giao
Tòa án Nhân dân Tối cao
Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao
Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao
Báo Nhân dân
Thanh tra Nhà nước
Học viện Chính trị quốc gia
Ban quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, Bảo tàng, Khu di tích lịch sử Hồ Chí Minh
Trung tâm lưu trữ quốc gia
Uỷ ban Dân số kế hoạch hoá gia đình (trước đây)
Tổng công ty Dầu khí Việt Nam
Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước
Cục Hàng không Dân dụng Việt Nam
Kiểm toán Nhà nước
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam
Đài Truyền hình Việt Nam
Hãng phim truyện Việt Nam
Đài Tiếng nói Việt Nam
Bộ Thông tin và Truyền thông (Việt Nam)
Ngoài ra, thường bạn sẽ thấy trong phim truyền hình có biển số 10 và thường thắc mắc là biển số xe 10 thuộc tỉnh nào. Câu trả lời đây là biển số xe dự trữ, vẫn còn trong kho và chưa được sử dụng trong thực tế.