Bảng điều khiển xe ô tô (bảng táp-lô) cho biết những thông tin cơ bản mà người lái xe cần quan tâm khi điều khiển xe trên đường. Nếu bạn chưa từng lái xe trước đây và không quen với các trang thiết bị trên xe, thì chắc hẳn thấy giáo sẽ hướng dẫn những nội dung này trong buổi đầu làm quen với xe.
Bảng táp-lô thường nằm ở vị trí thuận tiện để bạn có thể quan sát một cách dễ dàng, nhanh chóng và không gây sao nhãng việc điều khiển xe. Nó thường nằm ngay sau vô lăng, phía dưới kính chắn gió phía trước.
Bảng điều khiển xe ô tô gồm những gì?Thông tin trên bảng điều khiển có thể khác nhau ít nhiều tùy theo hãng xe, hiệu xe, và đời xe… Tuy nhiên, với người mới học thì nên bắt đầu tìm hiểu những chức năng cơ bản nhất của bảng điều khiển trên xe bình dân. Những xe càng hiện đại, càng đắt tiền thì càng có nhiều thông tin phức tạp trên bảng điều khiển.
Về cơ bản, bảng điều khiển thường gồm các loại đồng hồ táp-lô như sau:
Đồng hồ đo tốc độ (công-tơ-mét)
Đồng hồ đo vòng tua
Đồng hồ đo nhiên liệu
Đồng hồ đo nhiệt độ nước làm mát
Tôi sẽ nêu chi tiết từng loại đồng hồ trong phần tiếp theo…
Đồng hồ đo tốc độ (công-tơ-mét)Thường có hình tròn, có kim chỉ, trên mặt đó có chia vạch và đánh số. Có lẽ đây là phần dễ nhận thấy nhất trên bảng điều khiển xe ô tô. Nó thường có kích thước lớn nhất so với những chỉ dẫn khác. Mục đích của công-tơ-mét là để thông báo tốc độ hiện tại của xe.
Ở Việt Nam biển báo tốc độ có đơn vị là km/h, và công-tơ-mét trên xe cũng thường thể hiện tốc độ theo km/h. Cá biệt với những xe nhập khẩu từ một số nước như Mỹ, Anh… thì đồng hồ có thêm tốc độ theo đơn vị dặm trên giờ (mph – mile per hour).
Trên công-tơ-mét còn có thông tin về quãng đường xe đã chạy, thường chia làm 2 loại:
ODO (Odometer): Là toàn bộ quãng đường xe đã chạy kể từ lúc xuất xưởng. Thông số này về lý thuyết là không cài đặt (reset) lại được, tất nhiên là trừ khi ai đó cố tình can thiệp có chủ đích.
TRIP: Là quãng đường đo được trên một hành trình nào đó. Đồng hồ này giúp tài xế đo chiều dài một chuyến đi, và từ đó tính được mức tiêu thụ nhiên liệu. Thông số này có thể cài đặt lại được. Nó sẽ trở về 0 mỗi lần bạn nhấn reset. Nó cũng sẽ tự động reset lại sau một quãng đường tối đa mà nhà sản xuất đã quy định cho từng xe (chẳng hạn là 1000km). Nhiều xe hiện nay cho đặt đo 2 quãng đường Trip A và Trip B để phục vụ nhu cầu của người lái.
Đồng hồ đo vòng tua máyCũng có hình tròn và nằm cạnh và thường nhỏ hơn một chút so với đồng hồ đo tốc độ.
Đồng hồ này cho biết số vòng tua hiện tại của máy (cụ thể là của trục khuỷu động cơ) trong một phút (RPM = Round Per Minute).
Khi máy hoạt động ở trạng thái chờ, thì số vòng tua thường dưới 1000 vòng/phút.
Với cùng một số, thì khi đạp chân ga số vòng tua sẽ tăng lên, và thường tỉ lệ thuận với tốc độ xe. Nếu kim vòng tua chỉ gần vạch đỏ, nghĩa là máy đang hoạt động gần đến mức độ tối đa. Khi đó để tránh hư hại máy, bạn nên giảm ga, hoặc tăng lên số cao hơn (nếu vẫn còn số để tăng).
Khi chuẩn bị xuất phát, trước khi nhả dần chân côn, bạn nên tăng ga sao cho vòng tua máy lên khoảng 2000 vòng/phút để tránh bị chết máy. Trong lúc đi đường, bạn cũng nên thỉnh thoảng để ý tới vòng tua để biết tốc độ vận hành của đồng cơ, và biết mình đang đi đúng số hay chưa. Vòng tua cao quá, chẳng hạn trên 2500 vòng/phút, máy bị gằn là dấu hiệu để bạn có thể tăng số. Còn nếu vòng tua xuống dưới 1000 vòng/phút thì xe hơi bị giật và đuối máy, nếu bạn không giảm số thì rất dễ bị chết máy.
Đồng hồ đo nhiên liệuCông cụ này cho biết lượng nhiên liệu còn lại trong bình. Mức đầy thể hiện bằng chữ F (Full), và mức hết sạch nhiên liệu là chữ E (Empty). Trên đó có chia thành các vạch để bạn có thể ước lượng còn khoảng bao nhiêu nhiên liệu.
Một số xe đời mới gần đây còn có bảng điện tử thể hiện cả quãng đường dự kiến có thể đi với lượng nhiên liệu còn lại. Tất nhiên, con số thực tế có thể sẽ khác đi ít nhiều, vì cùng lượng nhiên liệu đi được quãng đường dài hay ngắn còn phụ thuộc vào những yếu tố khác như: tốc độ, điều kiện đường xá… Chúng ta đều biết nếu xe phải thường xuyên dừng đèn đỏ và đi lại trong thành phố thì sẽ tốn nhiên liệu hơn so với đi đường quốc lộ hay cao tốc.
Đồng hồ nhiệt độ nước làm mátThiết bị này cho biết nhiệt độ hiện tại của nước làm mát động cơ. Nó không thể hiện nhiệt độ bao nhiêu độ, mà chỉ cho biết mức hiện tại so với mức nóng (H – Hot) và lạnh (C – Cool).
Công dụng của nước làm mát ô tô là để giữ cho nhiệt độ máy ở mức tối ưu. Thông thường, xe không nổ máy trong thời gian đủ lâu thì kim sẽ chỉ về vạch C (máy mát). Khi xe chạy trong điều kiện bình thường, nhiệt độ nước làm mát ở mức ổn định, và kim đồng hồ thường chỉ vào khoảng giữa H và C, hoặc hơi lệch về phía vạch C.
Nếu kim đồng hồ chỉ tăng gần đến vạch H, nghĩa là máy đang rất nóng và nhiều khả năng xe đang có vấn đề. Có thể là do thiếu hay bị rò nước làm mát, hoặc hệ thống đang gặp trục trặc. Khi đó, tốt nhất là bạn nên táp xe vào lề đường chỗ đủ an toàn, rồi tìm ai đó hiểu biết về xe để nhờ kiểm tra và có biện pháp xử lý (lưu ý tắt máy để động cơ nguội, và không mở nắp két nước làm mát khi xe vừa dừng vì nhiệt độ còn rất cao).
Đèn cảnh báo trên bảng taploNhững đèn này có ý nghĩa khác nhau. Có loại dùng để thông báo cho tài xế thông tin nào đó như cửa đang mở, đèn pha đang bật, hay dây an toàn chưa thắt… Loại khác lại dùng để cảnh báo nếu có trục trặc trong hệ thống máy, điện…
Chuyển từ Bảng điều khiển xe ô tô về Trang chủ
Chuyển từ Bảng điều khiển xe ô tô về Hướng dẫn lái xe ô tô